Mitolojik dönemlerde Hem?in co?rafyas?n?n ismi Dambur olup merkezi ?imdiki Hala Köyü civar?d?r. Fetih öncesi Hem?in tarihi hakk?nda do?rudan belge olarak adland?r?labilecek bir doküman yoktur. Bu hususta verilen bilgiler baz? seyyah ve papazlar?n notlar?na dayand?r?lmakta ve bilgiler ço?u zaman da birbiriyle çeli?mektedir.

M.S. 620 y?l?nda Hamam Bey'in önderli?inde Hem?inlilerin atalar? olarak gösterilen Amad-Uni (Hamedanl?)'lerin göçü gerçekle?mi?tir. Hamam Beg ve kabilesinin bu göç olay?n? anlatan temel kaynaklar; Mamikonyan, Asoghik ve Ghewond'un eserleridir. Bu kroniklerde geçen ve toplam? bir paragraftan ibaret olan bu göç anlat?s?n?n gerçeklili?i her zaman tart???l?r bulunmu?tur ama birçok ara?t?rmac? ve tarihçi Hem?in ad?n?n, bahsi geçen göç olay?n?n önderi olan Prens Hamam'dan türedi?i konusunda hemfikirdirler. Yöreye 'Hamam'?n ?enlendirdi?i yer' anlam?nda 'Hamam-?en' denmi? ve bu kelime günümüze kadar Hem?in ?eklinde gelmi?tir. Yine de bu teoriye itimat etmeyip, Hem?in ad?n?n Farsça kökenli 'Hem' birle?tirici edat? ile 'oturulan yer, ?enlik olan yer' anlam?ndaki 'Ni?in' sözcü?ünün kayna?mas?ndan olu?tu?unu önerme yapan yerli tarihçiler de mevcuttur.

1400'lü y?llar?n ortalar?na kadar tüm Do?u Karadeniz yöresine oldu?u gibi Hem?in co?rafyas?na da K?pçak ve Kuman Türklerinin yerle?tirildi?i bilinmektedir. Bu Türk kökenli insanlar Roma ?mparatorlu?u zaman?nda H?ristiyanl??? benimsemi?, güneydeki Ermenilerle olan s?k? ili?kilerden ötürü k?sa zamanda Gregoryen mezhebine geçmi?lerdir.

Trabzon Rum Devleti (1204-1461) döneminde Hem?in yöresi, güneydeki Erzurum-?spir dolaylar?na hâkim olan Akkoyunlu Türkmenleri ile ticari ve kültürel ili?kiler geli?tirip zamanla Müslümanla?maya ve yeniden Türkle?meye ba?lam??t?r.

1461 y?l?nda Osmanl? Devletinin Trabzon Rum Devletini fethetmesi ile birlikte Hem?in bölgesi de Osmanl?'ya dâhil olmu?tur. 1481 tarihli Tapu Tahrir Defterleri'nde Hem?in bölgesinin zeamet oldu?u ve zaim olarak ba??nda Karaca Ni?i adl? ki?inin bulundu?u görülmektedir.

1515 tarihli tapu tahrir defterinde ise Hem?in'in serasker Ali Koruk'un idaresinde bulundu?u görülmektedir. Daha sonra 1518 y?l?nda Hem?in bölgesi Trabzon Sancak Beyi'ne 'has' statüsünde tahsis edilmi?tir.

1530 tarihli icmal (özet) tapu tahrir defterinde Hem?in kazas? yine 'has' statüsünde Trabzon Sanca??na ba?l? görülmektedir. Hem?in'in detayl? ?ekilde köy köy kay?t edildi?i ilk tapu tahrir defteri bu icmal defterdir. Bu kay?tlara göre Hem?in kazas? 'Nahiye-i Hem?in', 'Nahiye-i Kara Hem?in' ve 'Nahiye-i Eksanos' olmak üzere üç nahiyeden müte?ekkildir. Ancak Hem?in nahiyesi bünyesinde 'Nahiye-i Ku?ova' ad?nda bir nahiye daha görülmektedir. Neticede 1530 y?l?nda Hem?in Kazas?'n?n 34 köyünde 671 hane ile 11 mücerred ya?amaktayd?. Bunlardan 214'ü Müslüman, 457'si Gebran (gayrimüslim) hanesi idi. Mücerredlerden de 3'ü Müslüman, 8'i Gebran idi. Ayr?ca kazada bulunan Kale-i Bâla ve Kale-i Zîr'de görevli komutan, imam-hatip, subay, fenerci, demirci, topçu ve erlerden olu?an 70 ki?ilik Müslüman görevliler ile birlikte Müslüman nüfus 287'ye ula??yordu. Bu durumda Müslümanlar nüfusun % 38,1'ini, Gayrimüslimler de % 61,9'unu olu?turmaktayd?.

1554 y?l?na ait tapu tahrir defteri Hem?in'e ait mufassal (detayl?) bilgilerin bulundu?u ilk ar?iv defteridir. Bu defterde Hem?in Kazas?'ndaki nahiye say?s? 4, hane say?s? 721, mücerred say?s? 113 olarak görülmektedir. 1554 tarihinde Hem?in, Kara Hem?in, Eksanos ve Ku?ova nahiyelerinde toplam 31 köy kay?tlara geçmi?tir. Hem?in merkez kazas? köyleri Çoço, Abi?lovih, Nekürit, Pendaviç, Zu?a, A?odovinç, Viçena ve Arovih, Kara Hem?in nahiyesi köyleri Çat, Tat, Askarakiç, Elovid, Varo?, Vartor, Bolvaç, Mollaveys, Ba?, Makribodam ve Cimil, Ku?ova nahiyesi köyleri Melmenat, Hala ve Çinçiva, Eksanos nahiyesi köyleri Kumanos, Tolonis, Mesahor, Hunvali, Çutniz, Ka?andan, Balahor, Hahunç ve Meydan'd?r.

Hem?in'le ilgili mufassal kay?tlar?n bulundu?u ikinci ar?iv belgesi 1520-1566 y?llar?nda saltanatta bulunmu? Kanuni Sultan Süleyman Han devrinde yap?lan tahrire aittir. Üzerinde tarih olmad???ndan net olarak tarihini bilemedi?imiz bu defterin ba??nda Kanuni'nin tu?ras? bulunmaktad?r. Bu defterde yer alan Hem?in kazas? kay?tlar? incelendi?inde kaza dâhilinde 30 köy ve 2 mahallede 1105 hane, 429 mücerred, 18 zemin ve 57 de?irmenin bulundu?u görülmektedir. Bu defterde de kazan?n 4 nahiyeye bölünmü? oldu?u görülmektedir. Bunlar Kara Hem?in, Eksanos, Ku?ova ve Mihmanos ?eklinde s?ralanmaktad?r. Ad? ilk defa kay?tlara geçen Mihmanos'un önceki tahrirlerde Hem?in merkez nahiyesi yerinde bulundu?u köylerinden anla??lmaktad?r. Buradan Hem?in merkez nahiyesinin bu y?llarda 'Mihmanos' ad?yla kay?tlara geçti?i görülmektedir.

Hem?in'e ait mufassal tahririn bulundu?u son Tapu Tahrir Defteri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlü?ü Ar?ivinde bulunan 122 numaral? defterdir. Üzerinde tarih bulunmayan bu defterde Hem?in'in Batum sanca??na ba?l? bir kaza oldu?u görülmektedir. Bu deftere göre Hem?in Kazas?'n?n 31 köyü ve 2 mahallesi bulunmaktayd?. Bu yerle?im yerlerindeki hane say?s? 1307, zemin say?s? 16, de?irmen say?s? da 57 idi. Hem?in Kazas?na ait bu tahrirde önceki tahrirlerde Kara Hem?in olarak an?lan nahiye Hem?in ad?yla, Hem?in ad?yla an?lan nahiye de Mihmanos ad?yla kaydedilmi?tir.

1681 tarihli Avariz vergi kay?tlar?na göre Hem?in kazas?, Gönye livas?na ba?l? bulunmaktad?r. Bu defterde Hem?in'de 25'i köy, 25'i de mahalle olmak üzere 50 yerle?im yerinin ad? zikredilmekte ve bütün yerle?im yerleri altlar?nda orada bulunan avar?z haneleri verilmektedir.

1700'lü y?llarda tüm Karadeniz bölgesinde oldu?u gibi ayan aileler ortaya ç?km?? ve bu aileler yönetimin büyük bir k?sm?n? devlet ad?na gayr? resmi olarak üstlenmi?lerdir. 1788 tarihli bir fermanda Hem?in Kazas?'ndan Siçano?lu el-Hac Hüseyin'in ad? da zikredilmekteydi. Bu fermanla Siçano?lu Hüseyin'den 100 asker istenmi?ti. 1789 tarihinde ç?kar?lan ba?ka bir emirde ise Hüseyin A?a'dan 600 asker talep edilmi?ti. 1827/28 y?l?nda Hem?in'den talep edilen asker say?s? ise 1000 ki?i idi. Bunlardan 450'si Ayân Halid A?a, 350'si Eksanoz deresi muhtar? Mahmut A?a, 100'ü Kabahisarzade Süleyman A?a ve 100'ü Farezade (Siçano?lu) Memi? A?a'dan talep edilmekteydi.

1836 y?l?nda sonuçlanan nüfus say?m?na göre Hem?in kazas?n?n nüfusu 6045 idi. 1859 y?l?nda Hem?in, nahiye statüsünde Atina'ya (Pazar) ba?land?. 1861'de Hem?in ileri gelenlerinin dilekçeleri ile bu duruma itiraz edildi ve 1862 de Hem?in tekrar kaza yap?ld?. Ancak 1869 tarihli ilk Trabzon Vilayet Salnamesi'nde yine nahiye olarak görülmektedir.

1876 tarihli Trabzon Vilayet Salnamesi'ne göre Hem?in'in 43 köyü bulunmakta, bunlar?n sadece 9'u bugün ki Hem?in s?n?rlar? dâhilindedir. Bu 9 köy, Gumno, Bodollu, Tezina, Zu?a-Ortaköy, Badara, Saneva, Tepan, Nefs-i Zu?a ve Sa??rl? adl? köylerdir. Bu köylerin toplam nüfusu 1485'tir.

1886 tarihinde halk?n arzuhali sonucunda Senoz bölgesi Hem?in'den ayr?larak Mapavri'ye ba?land?.

1916 tarihinde ülkedeki bütün yer adlar?n?n de?i?tirilmesi planland???nda Hem?in nahiyesinin ad? 'Kad? Nahiyesi' olarak dü?ünüldü ancak Rus i?galinin patlak vermesi yüzünden bu tasar? tatbik edilemedi.

1924 y?l?nda Hem?in bucak statüsünde Pazar'a ba?land?. 1990 y?l?nda ise yeniden ilçe konumuna yükseltildi.